همان طور که از تعاریف ارائه شده مشخص است، کتاب سازی تبدیل متن کتاب به یک کل واحد به نام کتاب است که دارای اجزای اصلی کتاب باشد و تمام این اجزا، مخاطب را به سمت درک بهتر محتوا سوق دهند.

اما کتاب سازی چه اجزایی دارد و هسته اصلی آن چیست؟ کتاب سازی شامل طراحی جلد، طراحی صفحات ابتدایی و داخلی، طراحی ماکت چاپ، چاپ و صحافی کتاب می شود. در هر مرحله از کتاب سازی ضروری است طراح یا مدیر هنری اطلاعاتی هر چند کلی یا اندک نسبت به مراحل بعدی داشته باشد تا بتواند کار خود را به خوبی به مرحله اجرا برساند. همیشه ایده، طراحی و اجرا فرآیندی است که اگر توسط طراح و گرافیست مدیریت شوند می تواند نتیجۀ مطلوب به دنبال داشته باشد. طراح با توجه به تجربه و سابقۀ کار با چاپخانه، صحافی و سایر عوامل تولید کتاب می تواند محصول تولید شده را در همان مراحل اولیۀ ایده پردازی تصور کند. طراح می داند درصد خطای چاپ، صحافی که تجربه کار با آن را دارد چه قدر است و آیا ایدۀ مورد نظرش را به نحو مطلوب قدرت اجرا و پیاده سازی دارند یا نه؟ بنابراین تولید کتاب وقتی به نحو مطلوب به اجرا می رسد که فرآیند اجرایش توسط طراح و ایده پردازش مدیریت شود. وقتی مدیریت اجرای یک پروژه بر دوش طراح گذاشته شود، خلاقیت ایده پردازی طراح همراه با خلاقیت اجرا، زیبایی محصول را دو چندان می کند.

نقطه شروع - شکل گیری ایده اولیه:

نقطه شروع طراحی و اجرا کجاست؟ مهمترین قسمت طراحی و تولید یک کتاب شکل گیری ایده اولیه در ذهن مدیر هنری یا طراح است. در کتاب سازی ابتدا ایده ای براساس محتوا و فضای کتاب شکل می گیرد و بقیه کار طبق همان ایده تنظیم می شود. این ایده ممکن است براساس یک عامل باشد و بقیه عوامل طبق آن تعیین شوند. همیشه محتوا در خلق یک فرم، بسیار مؤثر است. محتوای خوب می تواند به کمک طراح بیاید و فرمی خوب را خلق کند و برعکس! بنابراین نباید انتظار داشت یک محتوای ضعیف فرم خوبی به خود بگیرد، هر چند این قاعده استثنا هم دارد. به غیر از محتوا به عنوان مهمترین عامل در شکل گیری ایدۀ اولیه، می توان به عوامل دیگری مثل نوع تعامل ناشر با طراح، میزان دخالت های غیرحرفه ای در روند انجام کار و... اشاره کرد. در کتابی که راجع به سفره های افطاری است ممکن است ایده اولیه شما تعیین یک سایز مناسب برای کتاب باشد که سفره را تداعی کند. در کتاب زندگینامه ممکن است شما با شخصیتی خاص و ویژگی های خاص او سر و کار داشته باشید که یکی از این عوامل تعیین کننده ایده شما خواهد بود و یکی از این عوامل باعث می شود سایز کتاب، فضای طراحی اعم از مدرن یا سنتی، طراحی جلد و ... را تعیین کنید و سپس طبق همان ایده به طراحی بقیه قسمت ها بپردازید. بسیار ساده انگارانه است که طراحی جلد را باز کردن یک مستطیل سفید در یکی از برنامه های طراحی و طرح زدن بدانیم. وظیفه طراح هنری یا مدیر هنری کتاب این است که با ابزاری که در دست دارد بتواند فضای کتاب را برای مخاطب نمایان سازد؛ مانند کارگردانی که با دکوپاژ و میزانسن فضای سکانس ها را طراحی می کند و مخاطب را در فضای فیلم غوطه ور می کند ما نیز با طراحی جلد، نوع جلد، داخل جلد و هر چیزی که می توانیم از آن استفاده کنیم باید فضای محتوای کتاب را برای مخاطب روشن کنیم. یک طراح هنری باید در مورد کل کتاب تصمیم بگیرد تا به خروجی کتاب برسد. در ضمن عنوان کتاب اهمیت زیادی دارد، عنوان اولین چیزی است که مخاطب می بیند اگر او بتواند ارتباط بین عنوان و کار طراح را کشف کند طراح به هدف اصلی نزدیک شده اما اگر نتواند و مجبور به خواندن داستان شود طراح دچار اشتباه شده است.